Công ty cổ phần là một hình thức tổ chức doanh nghiệp phổ biến và được nhiều người lựa chọn khi muốn kinh doanh và huy động vốn từ cổ đông. Với cấu trúc phân chia vốn và quyền lợi giữa các cổ đông, công ty cổ phần mang lại nhiều lợi ích và tiềm năng phát triển cho doanh nghiệp. Trong bài viết Công ty cổ phần là gì? Cơ cấu tổ chức và những thủ tục khi thành lập, Kế Toán Tâm Minh sẽ cùng nhau tìm hiểu về định nghĩa, đặc điểm và cách hoạt động của công ty cổ phần.
Công ty cổ phần là gì?
Cổ phần là đơn vị chia nhỏ vốn điều lệ của công ty thành các phần bằng nhau. Mỗi phần được gọi là cổ phần.
Cổ đông có thể là tổ chức hoặc cá nhân. Số lượng cổ đông tối thiểu là 3 và không có giới hạn số lượng cổ đông tối đa.
Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số vốn đã góp vào công ty.
Cổ đông có quyền tự do chuyển nhượng cổ phần của mình cho người khác, trừ khi chuyển nhượng cổ phần phổ thông của cổ đông sáng lập cho người không phải là cổ đông sáng lập. Trong trường hợp đó, cần được sự chấp thuận của Đại hội đồng cổ đông trong 3 năm đầu.
Công ty cổ phần có tư cách pháp nhân từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
Công ty cổ phần có quyền phát hành cổ phần, trái phiếu và các loại chứng khoán khác của công ty.
Xem thêm: Chữ ký số (token) là gì?
Đặc điểm của công ty cổ phần
Ngoài những đặc điểm chung của các loại hình doanh nghiệp, như được công nhận là tổ chức kinh tế, có tư cách pháp nhân, và có tài sản, trụ sở giao dịch ổn định theo quy định của pháp luật, công ty cổ phần còn có những đặc điểm riêng để phân biệt với các loại hình doanh nghiệp khác. Dưới đây là những đặc điểm đó:
- Người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần
Người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần phải là cá nhân từ 18 tuổi trở lên, có đủ năng lực, hành vi dân sự, và không thuộc đối tượng bị cấm quản lý và thành lập doanh nghiệp. Công ty cổ phần có thể có một hoặc nhiều người đại diện theo pháp luật, và phải luôn đảm bảo có ít nhất một người đại diện cư trú tại Việt Nam.
- Vốn điều lệ của công ty cổ phần
Vốn điều lệ của công ty cổ phần là tổng mệnh giá cổ phần đã bán hoặc được đăng ký mua khi thành lập công ty. Các loại cổ phần bao gồm cổ phần phổ thông và cổ phần ưu đãi, với các loại ưu đãi như cổ tức, hoàn lại, biểu quyết, và khác theo quy định của Điều lệ công ty và pháp luật.
- Cổ đông của công ty cổ phần
Công ty cổ phần không giới hạn số lượng cổ đông tối đa, nhưng phải có ít nhất 3 cổ đông để thành lập công ty. Các loại cổ đông bao gồm cổ đông sáng lập, cổ đông phổ thông, và cổ đông ưu đãi. Cổ đông sáng lập là những người sở hữu ít nhất một cổ phần và ký tên trong danh sách cổ đông sáng lập.
- Khả năng huy động vốn
Công ty cổ phần có khả năng huy động vốn cao và linh hoạt nhất so với các loại hình doanh nghiệp khác. Công ty có thể huy động vốn thông qua chào bán cổ phần cho cổ đông hiện hữu, chào bán cổ phần riêng lẻ, hoặc chào bán cổ phần ra công chúng.
- Cơ cấu tổ chức quản lý
Công ty cổ phần thường hoạt động dưới cơ cấu tổ chức quản lý bao gồm Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát, và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc. Cơ cấu này có thể điều chỉnh tùy thuộc vào số lượng cổ đông và quy định của Điều lệ công ty.
- Chế độ trách nhiệm tài sản
Cổ đông của công ty cổ phần chỉ chịu trách nhiệm với số vốn góp vào công ty, và không bị ảnh hưởng đến tài sản cá nhân. Công ty chịu trách nhiệm với toàn bộ tài sản của mình đối với các nghĩa vụ và khoản nợ khác.
Ưu nhược điểm của công ty cổ phần là gì?
-
Ưu điểm của công ty cổ phần
Chế độ trách nhiệm hữu hạn: Điểm mạnh của công ty cổ phần là chế độ trách nhiệm hữu hạn của cổ đông. Các cổ đông chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi vốn góp của mình, giới hạn rủi ro cá nhân và tài sản riêng.
Huy động vốn linh hoạt: Công ty cổ phần có khả năng huy động vốn rất cao thông qua việc chào bán cổ phần và phát hành cổ phiếu. Điều này tạo điều kiện thuận lợi để công ty cổ phần mở rộng hoạt động kinh doanh, đầu tư vào dự án mới và phát triển sự nghiệp.
Phạm vi hoạt động đa dạng: Công ty cổ phần có khả năng hoạt động trong nhiều ngành nghề và lĩnh vực kinh doanh khác nhau. Điều này mang lại linh hoạt và sự đa dạng cho công ty để thích ứng với các cơ hội và thách thức của thị trường.
Thủ tục chuyển nhượng đơn giản: Việc chuyển nhượng cổ phần trong công ty cổ phần thường đơn giản, giúp tạo điều kiện thuận lợi cho cổ đông muốn rời bỏ hoặc chuyển nhượng vốn đầu tư. Đồng thời, không có giới hạn số lượng cổ đông cũng thu hút được nhiều cá nhân và tổ chức tham gia đầu tư và góp vốn.
Giao dịch trên sàn chứng khoán: Công ty cổ phần có quyền niêm yết cổ phần trên các sàn giao dịch chứng khoán. Điều này tạo điều kiện cho công ty thu hút vốn đầu tư từ công chúng thông qua mua bán cổ phiếu trên thị trường chứng khoán.
-
Nhược điểm của công ty cổ phần
Yêu cầu số lượng cổ đông: Để thành lập một công ty cổ phần, yêu cầu tối thiểu là phải có ít nhất 3 cổ đông. Điều này có thể khó khăn cho các doanh nghiệp hoặc cá nhân muốn thành lập công ty với số lượng cổ đông ít hơn.
Quản lý và điều hành công ty: Trong một số trường hợp, công ty cổ phần có thể có quá nhiều cổ đông, gây khó khăn trong việc quản lý và điều hành doanh nghiệp. Sự đa dạng lớn về ý kiến và quyết định của các cổ đông có thể tạo ra mâu thuẫn và khó khăn trong quá trình ra quyết định quan trọng.
Hạn chế ngành nghề kinh doanh: Một số ngành nghề kinh doanh có quy định cụ thể không cho phép thành lập công ty cổ phần. Điều này giới hạn sự lựa chọn và khả năng hoạt động của công ty trong các ngành nghề nhất định.
Bảo mật thông tin: Vì tính chất công khai của công ty cổ phần, bất kỳ ai cũng có thể trở thành cổ đông và có quyền truy cập vào thông tin của công ty. Điều này có thể tạo ra một môi trường không tốt cho bảo mật thông tin doanh nghiệp và có thể dẫn đến rủi ro về bảo mật dữ liệu.
Xem thêm: Thủ tục thành lập công ty TNHH từ 2024
Cơ cấu tổ chức của công ty cổ phần là gì?
- Đại hội đồng cổ đông
Đại hội đồng cổ đông là cơ quan quyết định cao nhất trong công ty cổ phần. Đây là nơi tất cả các cổ đông có quyền biểu quyết tham gia, bao gồm cả cổ đông phổ thông và cổ đông ưu đãi biểu quyết. Cổ đông có thể ủy quyền cho một hoặc nhiều người đại diện, nhưng phải tuân thủ các quy định của pháp luật. Đại hội đồng cổ đông thường họp thường niên mỗi năm và không quá 4 tháng sau khi kết thúc năm tài chính. Ngoài ra, có thể tổ chức họp thất thường khi cần thiết và địa điểm họp phải tại Việt Nam.
- Hội đồng quản trị
Hội đồng quản trị là cơ quan quản lý của công ty cổ phần, gồm từ 3 đến 11 thành viên. Hội đồng quản trị thường quyết định về các hoạt động liên quan đến mục tiêu và lợi ích của công ty, ngoại trừ những vấn đề thuộc thẩm quyền của Đại hội đồng cổ đông. Hội đồng quản trị bao gồm một chủ tịch, người chịu trách nhiệm triệu tập cuộc họp thường niên và được bầu mỗi năm. Thời gian nhiệm kỳ của thành viên trong Hội đồng quản trị thường không quá 5 năm.
- Giám đốc hoặc Tổng giám đốc
Giám đốc hoặc Tổng giám đốc có thể do Chủ tịch Hội đồng quản trị đảm nhận. Đây là người quản lý các hoạt động kinh doanh hàng ngày của công ty cổ phần và chỉ chịu sự giám sát của Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát. Mỗi vị trí này cũng có thời hạn nhiệm kỳ không quá 5 năm.
- Ban kiểm soát
Ban kiểm soát chỉ được thành lập khi công ty cổ phần có hơn 11 cổ đông sở hữu trên 50% tổng số cổ phần. Bao gồm từ 3 đến 5 thành viên, trong đó trưởng ban phải là kế toán viên hoặc kiểm toán viên chuyên nghiệp và phải làm việc chuyên trách tại công ty cổ phần. Thời gian nhiệm kỳ của các thành viên trong Ban kiểm soát cũng không quá 5 năm.
Thủ tục thành lập công ty cổ phần là gì?
Thủ tục thành lập công ty cổ phần đòi hỏi tuân thủ các bước sau đây để đảm bảo tính chính xác và đầy đủ theo quy định pháp luật:
- Bước 1: Thu thập thông tin và soạn thảo hồ sơ
Sau khi nhận được sự tư vấn kỹ lưỡng từ các luật sư tại LawKey về pháp lý liên quan đến công ty cổ phần, chúng tôi sẽ hỗ trợ bạn thu thập và soạn thảo hồ sơ theo các tiêu chuẩn chất lượng.
Các thông tin quan trọng cần chú ý khi thành lập công ty cổ phần bao gồm:
Lựa chọn tên công ty phải chính xác, dễ nhớ và phù hợp với quy định.
Xác định ngành nghề kinh doanh đăng ký, lưu ý đến các ngành có điều kiện.
Xác định địa chỉ trụ sở công ty chính xác, bao gồm số nhà, tên đường, xã/phường, quận/huyện, tỉnh/thành phố.
Xác định vốn điều lệ, tuân thủ quy định về vốn tối thiểu cho các ngành nghề cụ thể.
- Bước 2: Nộp hồ sơ trực tuyến
Người đại diện hoặc người được ủy quyền của công ty cổ phần sẽ tiến hành kê khai và nộp hồ sơ thành lập trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.
Cơ quan đăng ký doanh nghiệp sẽ tiếp nhận hồ sơ và gửi thông báo kết quả qua email.
Phòng Đăng ký doanh nghiệp sẽ xem xét và thông báo kết quả trong vòng 03 ngày.
- Bước 3: Nộp hồ sơ bản cứng và nộp phí, lệ phí
Nếu hồ sơ được xác nhận hợp lệ, người đại diện của công ty sẽ nộp hồ sơ bản cứng trực tiếp tại Phòng Đăng ký doanh nghiệp. Đồng thời, họ cũng sẽ thanh toán phí và lệ phí (nếu có) và chọn hình thức nhận kết quả.
Cơ quan đăng ký doanh nghiệp sẽ tiếp nhận hồ sơ và thông báo cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, mã số dự kiến qua email.
- Bước 4: Khắc con dấu doanh nghiệp và công bố mẫu con dấu
Công ty sẽ tự thiết kế hoặc thuê đơn vị cấp phép để khắc dấu, đảm bảo rằng dấu chứa hai thông tin chính là tên công ty và mã số doanh nghiệp. Dấu cũng không được trùng lặp hoặc gây nhầm lẫn với các cơ quan hoặc tổ chức khác. Sau khi dấu được khắc, công ty cần phải công bố mẫu dấu để sử dụng.
Xem thêm: Chia sẻ kinh nghiệm & thủ tục thành lập công ty xây dựng
Một số câu hỏi thường gặp về công ty cổ phần
- Công ty cổ phần là gì?
Công ty cổ phần là một loại hình công ty có vốn điều lệ được chia thành nhiều phần bằng nhau, gọi là cổ phần. Từ đó, người ta thường dùng thuật ngữ này để mô tả loại hình doanh nghiệp cổ phần.
- Đặc điểm của công ty cổ phần là gì?
Công ty cổ phần có những đặc điểm sau đây:
Có tư cách pháp nhân;
Có ít nhất 3 cổ đông và không giới hạn số lượng cổ đông góp vốn;
Có khả năng chuyển nhượng cổ phần, phát hành cổ phiếu, và tham gia giao dịch trên sàn chứng khoán;
Chịu trách nhiệm hữu hạn, nghĩa là cổ đông chỉ chịu trách nhiệm với số vốn đã góp vào công ty;
Sử dụng một cơ cấu tổ chức quản lý chặt chẽ và phức tạp.
- Có mấy loại cổ phần?
Trong công ty cổ phần, có hai loại cổ phần chính là cổ phần phổ thông và cổ phần ưu đãi. Cổ phần ưu đãi lại được phân thành các loại cổ phần ưu đãi cổ tức, cổ phần ưu đãi biểu quyết, cổ phần ưu đãi hoàn lại, và cổ phần ưu đãi khác, theo quy định của Điều lệ công ty và pháp luật về chứng khoán.
THÔNG TIN LIÊN HỆ
CÔNG TY TNHH DỊCH VỤ TƯ VẤN TÂM MINH
- Địa chỉ: 32/19 Phan Đăng Lưu – Hải Châu – Đà Nẵng
- CN HCM: 28/18/1 Lương Thế Vinh, P. Tân Thới Hòa, Q.Tân Phú, Tp. HCM
- CN Hà Nội: Số 1004, Toà Zen A – Gamuda Garden, P. Trần Phú, Q. Hoàng Mai, Hà Nội
- Hotline: 02363.640.000 – 0905.100.401
- Email: ketoantamminh@gmail.com
- Website: www.ketoantamminh.vn
- Facebook: Kế Toán Tâm Minh
KẾ TOÁN TÂM MINH Với nhiều năm đồng hành phát triển với các doanh nghiệp, Tâm Minh luôn cố gắng mang lại cho khách hàng trải nghiệm chất lượng dịch vụ tốt nhất với: Giải pháp tối ưu - Tiết kiệm chi phí - Minh bạch thông tin – Chuyên môn đảm bảo.